De studiekeuze en loopbaan van mensen zoals jij en ik!
De eerste opleiding die je kiest na de middelbare school is geen keuze voor het leven. Toch brengt dit keuzemoment onder jongeren (en hun ouders) vaak onnodig veel stress met zich mee. Door het delen van een reeks interviews ‘welke studieloopbaan keuzes heb jij gemaakt?’ wil ik scholieren, studenten en hun ouders, geruststellen én inspireren.
We kiezen in onze jongere jaren voor een bepaalde studierichting en zoveel jaren later doen velen van ons totaal iets anders. Het komt voor dat mensen het roer compleet omgooien, maar er is meestal nog wel een rode draad te ontdekken. Met deze interviews neem ik je mee in de verschillende verhalen over studiekeuze en loopbaan van mensen zoals jij en ik.
De keuzes van Marleen Stam-Gibbs, van universitair docent naar yoga therapeute in de psychiatrie in de VS.
Niet iedereen krijgt op zijn werk te horen dat je iemand’s leven ten goede hebt veranderd.¨
Waar droomde jij vroeger als kind over?
¨Vroeger wilde ik Thea Beckman worden, of Tonke Dragt. Kinderboeken schrijven. Later wilde ik iets met water. Wat ik vooral niet wilde was met mensen werken, zoals mijn vader als huisarts in een arbeidersbuurt deed. Dat leek me reuze moeilijk, zoveel mensen met problemen. Mijn vader was soms erg aangedaan als het niet goed ging met een patient. Ik kon me niet voorstellen dat je daar voor zou willen kiezen in je werk.¨
Wat koos jij na de middelbare school: studeren of een tussenjaar en waarom?
¨Ik koos voor een uitwisselingsjaar en ging naar de Verenigde Staten. Een vriendin had dat bedacht en dat leek mij ook wel leuk. Dat was het ook, maar het was ook moeilijk: aanpassen aan een ander gezin, andere cultuur, andere school, nieuwe vrienden maken.¨
Wat heb je in dat jaar geleerd?
¨Tijdens die uitwisseling heb ik vooral geleerd om dingen van buiten mijn eigen perspectief te zien. Dat jij iets normaal vindt – een gewoonte, een gedrag of een mening- betekent niet dat iemand met een andere achtergrond dat ook normaal vindt. En dat betekent niet dat zij fout zijn en jij gelijk hebt, het betekent dat je ook kritisch naar je eigen gedrag en gewoontes kunt kijken en dat je daar beter van kan worden. Nederlanders kunnen zichzelf heel hard op de borst kloppen bijvoorbeeld over hun zogenaamde ‘tolerantie’ en ‘directheid’. Maar die twee gaan eigenlijk niet samen. ‘Direct’ is vaak een mooi woord voor bot of onbeschoft en daar is niks tolerants aan. Ook heb ik geleerd dat je niet passief hoeft te wachten op het initiatief van anderen om vriendschappen te sluiten. En dat als ik met een chagrijnige kop rondloop dat dat ook effect heeft op het humeur van anderen.¨
Welke opleiding heb je gekozen en hoe kijk je daarop terug?
¨Ik volgde eerst de opleiding civiele techniek in Delft. Ik haalde goed cijfers, maar ik was er niet gelukkig mee. Er was vooral aandacht voor hoe je problemen moest oplossen, niet voor het waarom het op die manier moest. Ik had leuke vrienden, maar het was ook een mannenwereld en dat was ook vermoeiend. Na anderhalf jaar ben ik overstapt naar de opleiding Aardwetenschappen aan de VU. Ook een mannenwereld, maar minder ´jasje, dasje´en veel kleinschaliger. Bovendien leerde je elkaar door het veldwerk goed kennen, en dat helpt. Daar ben ik afgestudeerd in hydrologie.¨
Welke stappen heb je daarna in je loopbaan gezet?
¨Ik startte aan een PhD, promotie onderzoek. Ik ging na een paar jaar ook deeltijd werken als universitair docent bij de milieukunde afdeling. Ik had ondertussen een Amerikaanse man (die ik had leren kennen tijdens mijn afstudeer stage in Engeland) en hij kon geen baan vinden in Nederland. We verhuisden naar de VS en ik zou daar zelfstandig mijn promotie onderzoek afmaken. En voor de baby zorgen. Dat werd niks. Sommigen mensen kunnen dat, ik kon dat niet. Uiteindelijk heb ik van mijn hobby mijn beroep gemaakt en werd ik yoga lerares. Ik heb een eigen studio opgezet en jaren later heb ik de opleiding gedaan tot yoga therapeute, met trauma als specialisatie. Nu werk ik in een psychiatrische inrichting voor patiënten met acute problemen. Op deze manier krijg ik de gelegenheid om yoga als complementaire therapie te introduceren bij een heleboel mensen die daar misschien wat aan hebben. Ik doe ook elke week een les over hoe trauma het brein verandert en hoe je daar als slachtoffer mee aan het werk kan.¨
Welke rode draad zie je terug in jouw loopbaan?
¨De enige rode draad die ik zie is dat ik steeds comfortabeler ben geworden in het omgaan met mensen, en dan vooral mensen met problemen. Emoties vond ik vroeger eng en ongemakkelijk, nu vind ik ze interessant.¨
Wat voor werk doe je nu en hoe vind je dat?
¨Ik werk als yoga therapeute in de psychiatrie, in een gesloten inrichting, waar ik de enige ben in het team die met het lijf en de ademhaling werkt. Het is soms erg intens. Intens verdrietig of intens bevredigend. Het is nooit saai.¨
Wat zijn voor jou moeilijke of lastige dingen in je werk?
¨Psychiatrische problemen komen niet uit de lucht vallen en de achtergrond van veel patiënten is ronduit tragisch. Vooral op de kinderafdeling zou ik graag de kinderen naar huis sturen en de ouders opnemen. Zoals vaak in de gezondheidszorg zijn we standaard onderbezet en wordt er een dusdanige flexibiliteit en inzet verwacht die niet altijd realistisch is. Zeker nu niet in de pandemie, iedereen komt al gestresst naar het werk.¨
Wat motiveert jou in dit werk het meeste?
¨Soms kun je echt een verschil maken in het leven van mensen. Niet voor iedereen, niet elke dag, soms niet elke week. Maar soms zie je het licht echt aangaan bij mensen. Niet iedereen krijgt op zijn werk te horen dat je iemand’s leven ten goede hebt veranderd.¨
Welke talenten, kwaliteiten en vaardigheden heb je nodig voor jouw werk?
¨Je moet vooral stevig in je schoenen staan en niks persoonlijk opvatten. Mensen die in crisis verkeren zijn nu eenmaal vaak niet beleefd en aardig. Je moet een goed gevoel hebben voor wanneer je eigen stress levels omhoog gaan en daar wat aan doen. Niemand heeft er wat aan als jij als een stresskip rondloopt, dat leidt alleen maar tot escalatie, en in deze werkomgeving staat escalatie vaak gelijk aan geweld. Rustig kunnen blijven, de humor in een situatie kunnen zien, empathie hebben voor iedereen (zowel slachtoffers als daders) en veel self care. Want mensen die erg gestresst zijn hebben geen empathie, dat geldt voor patiënten, maar ook voor zorgverleners.¨
Welke tips/ adviezen wil je meegeven aan toekomstige studenten?
¨Je denkt dat je op je 17e moet kiezen voor je hele leven, maar dat is niet waar. Mijn man is van psychologie naar de luchtmacht naar geologie gegaan, daarna van een milieubedrijf naar milieu-verzekeringen gegaan. Je eindigt lang niet altijd waar je begint. En dat is ook wel zo leuk.¨
Wil je meer weten over het werk van Marleen als yoga docente in de psychiatrie dan kun je reageren op dit bericht en zorg ik dat jouw vraag bij haar terecht komt.
Wil je meer inspiratie en praktische tips ontvangen over studiekeuze, studieloopbaan of over het onderwijs? Meld je dan hier aan en ontvang tevens mijn gratis e-book ‘7 tips om je kind te helpen bij het maken van een passende studiekeuze’.
