Hoe maakt mijn expat kind de juiste studiekeuze met een buitenlands diploma? (deel 2)

Over ervaringen met het onderwijs en studiekeuze van Nederlandse expat gezinnen in het buitenland

Via de geweldige Facebook groep Wereldvrouwen (ruim 20.000 leden) heb ik veel reacties ontvangen op mijn oproep om ervaringen te delen. Ik ben namelijk heel benieuwd naar de route die Nederlandse expat kinderen in het buitenland afleggen als het gaat om een studiekeuze maken. 

In dit 2e deel lees je over de begeleiding die de internationale scholen bieden ten aanzien van de vervolgstudie. Wat ouders zelf ondernemen met hun kinderen en welke obstakels gezinnen kunnen tegenkomen. Alle informatie is verkregen op basis van de ervaringen die bovengenoemde groep met mij heeft gedeeld. Tevens heb ik mijn eigen kennis en (buitenland)ervaringen erin verwerkt. 

Welke begeleiding bieden de scholen aan voor het maken van een passende studiekeuze?

Er zijn allerlei activiteiten mogelijk om scholieren op weg te helpen bij het maken van een passende studiekeuze. Je kunt denken aan informatieavonden, gesprekken met de decaan, beroepenmarkt, beroepskeuzetest*, studiekeuzetest*, snuffelstages, speed dates met bedrijven, proeflessen, studiekeuzebeurzen en open dagen. Als je kind al een voorkeur voor een studierichting heeft, kan hij of zij in het laatste jaar heel concreet worden begeleid. Heeft je kind nog geen idee, dan vraagt dat meer tijd en aandacht en dat is er op de meeste scholen niet altijd.

De middelbare scholen in Nederland hebben geen eenduidig beleid als het gaat om de begeleiding naar een vervolgstudie. In het buitenland lijkt dat niet anders te zijn. Er zijn ouders die weinig tot geen begeleiding op de scholen ervaren. Anderen vinden de begeleiding juist geweldig. In die gevallen is er ervaring met counselors op school. Deze counselors volgen en begeleiden de scholieren gedurende de gehele schoolcarrière. Die hulp gaat duidelijk verder dan het kiezen van het vakkenpakket en de vervolgstudie.

In Nederland komt het ´studeren in het buitenland´ over het algemeen pas ter sprake als het om een uitwisseling of master gaat en niet al gelijk na de middelbare school. Op de internationale scholen is dat anders. Het meerendeel vertrekt juist naar het buitenland (of een andere staat) voor de vervolgopleiding. Toch blijkt de kennis over bijvoorbeeld het studeren in Nederland beperkt. Soms weet een docent of counselor net iets meer door ervaringen, maar er ligt geen concreet informatiepakket klaar van alle populaire landen. 

De scholen en counselors richten zich op de bestemmingen waar ze kennis van hebben. Vaak zijn dat de universiteiten in de UK en USA. Wil je kind daarbuiten studeren dan is het advies om daar zelf achteraan te gaan. Wanneer gekozen is voor het IB-onderwijs dan lijkt de begeleiding naar een vervolgstudie beter geregeld te zijn.

*indien je testen laat afnemen bij je kind, let er dan op dat deze gevalideerd zijn. Gevalideerd houdt in dat de uitkomst van de vragenlijst laat zien wie je bent en niet wie je wilt zijn. De vragenlijst kan in dat geval niet sociaal wenselijk worden ingevuld.

Hoe begeleid ik mijn kind bij de studiekeuze?

Het blijft belangrijk om samen met je kind op onderzoek uit te gaan naar een passende vervolgopleiding. Misschien is er wel veel meer mogelijk dan wat de school aanbiedt. Vraag altijd bij school na wat de mogelijkheden zijn. Zelf kunnen jullie aanvullende activiteiten bedenken die passen bij je kind. Het kiezen van de juiste studie is een proces. Neem voor dit studiekeuzeproces ruim de tijd. Het jaar voorafgaand aan het eindexamenjaar is een mooi moment om te starten. In mijn e-book geef ik 7 uitgebreide tips over het begeleiden van je kind bij het maken van een passende studiekeuze.

Bij de wereldvrouwen wordt thuis veel gesproken met hun kinderen over de verschillende studierichtingen en beroepen. De meeste gezinnen hebben alles zelf met elkaar uitgezocht. Juist omdát goede informatie vanuit school ontbrak. Dat was niet toereikend genoeg voor de wens van hun kinderen om in een ander land dan het woonland te studeren.

De ervaring is dat de scholen en universiteiten in Nederland zeer toegankelijk zijn met het verstrekken van informatie en het bezoeken van de instituten op andere dagen dan de georganiseerde open dagen. Het is immers lastig en voor velen zelfs onmogelijk om op de open dagen aanwezig te zijn. De meeste informatie wordt dan ook telefonisch en via de website verkregen. 

Er zijn zeker ouders die met hun kinderen op reis gaan om diverse scholen te bezoeken. Het is anders lastig voor je kind om er een beeld bij te vormen. In de praktijk kan het namelijk anders uitpakken dan verwacht. Daarbij komt dat het ene kind meer gevoelig is voor sfeer dan het andere. Het is dan belangrijk om de onderwijsinstelling te hebben bezocht en te ´voelen´ of dit een fijne plek is om de studiejaren door te brengen.

In mijn e-book lees je alle activiteiten en tips ter voorbereiding op het bezoeken van de voorlichtingsdagen.

Welke obstakels kom ik tegen tijdens de zoektocht naar een studie in Nederland?

Hierboven stond het al, de open dagen. Het is jammer dat daar in veel gevallen niet aan kan worden meegedaan. Een ander punt is: waar begin je? Het is, zeker als de ouders al lang uit Nederland zijn, een zoektocht naar wat er inmiddels allemaal mogelijk is. 

Een student loopt soms tegen het feit aan dat de toelatingseisen van de opleiding niet aansluiten met het gekozen profiel (vakkenpakket). Op het moment van het kiezen van de vakken weet het merendeel van de scholieren nog niet welke richting het uiteindelijk wordt. Zoiets is lastig te voorkomen. Er moet dan worden uitgeweken naar een andere universiteit of een jaartje extra nemen om de benodigde vakken alsnog te halen. 

Als je kind wel al op jonge leeftijd weet welke richting hij of zij op wil, dan kan daarmee met het vakkenpakket alvast rekening worden gehouden. Je onderzoekt samen dan al in een vroeg stadium wat de toelatingseisen zijn. Let er wel op dat die eisen per land en universiteit kunnen verschillen. 

Het is een cadeau dat deze studenten een internationale achtergrond hebben en meerdere talen spreken. Dat brengt zoveel voordelen met zich mee. Echter blijkt voor sommigen de toelating op een Nederlandstalige opleiding lastig, vanwege een vermeende taalachterstand. Ook al praat je thuis Nederlands met elkaar, het is aan te raden om je kinderen Nederlandse les te laten volgen. Als het kan op hun internationale school en anders via afstandsonderwijs, daar heb ik zelf goede ervaringen mee. Neem bijvoorbeeld eens een kijkje bij Dutch for Children and moreen Tweetalige kids, andere mogelijkheden vind je op via Stichting NOB.

Veel obstakels hoef je niet tegen te komen tijdens de zoektocht naar een passende studie zolang je maar op tijd begint.

Wil je meer lezen over de ervaringen van Nederlandse gezinnen in het buitenland? 

Deel 1 gaat over de verschillen tussen het Nederlands onderwijssysteem en de internationale scholen in het buitenland.

In deel 3 ontdek je de redenen van deze wereldkinderen om in Nederland te studeren of juist in een ander land. Hoe het is als je kind zover weg woont en waar deze wereldkinderen zoal naartoe gaan.